Irak'ta 25 Eylül günü yapılan referandumdan bu yana karşılıklı söz dalaşı önceki günden itibaren yerini -çok sıcak olmasa da - çatışmaya bıraktı. Merkezi hükümetin Haşdi Şabi ile kuzeye yürümesinin ardından Peşmerge güçleri dün de Sincar'dan çekildi. Irak'ın geleceğini ilgilendiren bu restleşmenin ardında ise 46 milyar varillik petrol var. Irak petrolünün üçte biri olan bu rakamın şu andaki petrol fiyatıyla ederi 2 trilyon 668 milyar dolar. Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) denetimindeki bölgedeki bu rezerv 143 milyar varillik toplam rezervin içinde ciddi bir paya sahip.
KERKÜK %12.3 PAYA SAHİP
Kavganın simgesi haline gelen Kerkük'ün Irak petrolü içindeki payı ise yüzde 12.3'e denk geliyor. Dün ele geçirilen kuyuların bir diğer özelliği de dünyanın en eskilerinden olmaları. Dünya, 1927'de BP ve Total'in ilk yöneticileri tarafından keşfedilen Kerkük petrolü için I. Dünya Savaşı'ndan bu yana gerçekleştirilen son savaşı izliyor. Kerkük petrolünün ihraç edildiği ülkeler ağırlıklı olarak Avrupa'da. En yüksek ihracat İtalya'ya yapılıyor. Ardından Yunanistan ve üçüncü olarak da İsrail geliyor. Irak'ın kuzeyinde birçok petrol bölgesi var. Halihazırda 20 yeni bölgeye lisans verilmiş durumda.
DEV ŞİRKETLER BÖLGEDE
2017 ilk yarı itibarıyla Tawke sahasında günlük üretim 109 bin 700 varil iken Genel Enerji'nin de bulunduğu Taq Taq bölgesinde günlük üretim ağustos itibarıyla 22 bin 100 varil. Bu rakam geçtiğimiz yıl 14 bin 43 varil/ gün düzeyindeydi. Irak'ın kuzeyindeki petrol sahalarının işletilmesine gelince Birleşmiş Milletler'i aratmıyor. Hemen her ülkeden şirketler bölgede. Rusya şirketleri Rosneft, Gazprom bölgede ve Bai Hassan ile Ali Zalah bölgelerini de hedefliyor. Türkiye'den Genel Enerji, ABD'li Chevron, ExxonMobil de bu alanda. Bunlar dışında KAR Group, Total, HKN Enerji, Addax gibi firmalar da bölgede.
SAVAŞ UZUN SÜRMEYİNCE PETROL SAKİN KALDI
Önceki gün 57 dolar düzeyinde seyreden Brent petrolün varil fiyatı bölgedeki gerilimin tırmanmasının ardından 59 dolarlara kadar çıktı. Brent petrolün varili, saat 18:00 58.2 dolara yükseldi. Uzmanlar, Irak merkezi hükümetine bağlı güçlerin, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin (IKBY) elindeki petrol kuyularını almak için başlattığı harekatın beklenenden hızlı sonuç vermesinin petrol fiyatlarında yukarı yönlü hareketlenmeyi engellediğini belirtti. Öte yandan, ABD Enerji Enformasyon İdaresince (EIA) ABD'de ham petrol üretiminin gelecek yıl rekor seviyeye ulaşacağı açıklandı. Raporda, ülkede ham petrol üretiminin 2018'de günlük ortalama 9.9 milyon varile yükselmesinin öngörüldüğü ifade edildi.
Barış ERGİN / SABAH
