Ülkemizde ve Avrupa'da yasayan Türklerin emekli aylıkları konusunda birçok yenilik gerçekleşti. Sosyal Güvenlik Kurumu Yönetmeligi'nde yapılan değişiklikler Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yeniliklerin bir kısmını sizle paylaşayım istedim.
ÇALIŞMANIZIN TESPİT EDİLMESİ
Çalışmaya baslaması nedeniyle aylığı kesilmesi gerektiği daha sonra tespit edilenler hakkında yersiz ödenen aylıkların tespitinde sadece çalışılan süreler esas alınacak. Bu durumda sigortalılığın sona erdiği tarih yazılı istek tarihi kabul edilerek, bu tarihi takip eden ödeme dönemi itibarıyla yeniden hesaplanarak aylığınız bağlanacak. Vefat eden es, anne ve babanızdan dolayı hak sahibi olarak sizlerin aylıkları ise isten ayrıldığınız tarihi takip eden aybaşından itibaren ödenmeye devam edilecek.
PRİM BORCU OLMASI
Emekli talep veya ölüm tarihinden önceki sürelere ait asgari ücretin iki katı tutarına kadar prim borcuna rağmen aylık başlangıç tarihlerinde değişiklik yapılmaksızın aylıklar bağlanır. Tespit edilen prim borçlarınız ödenecek aylıklarınızdan kesilerek tahsil edilecek. Bu durumda olan Avrupalı Türklerin aylıkları durdurulmaksızın ve aylık başlangıç tarihleri değiştirilmeksizin prim borçları ödenmekte olan aylıklardan kesilmek suretiyle tahsil edilerek devam edecek.
AYLIK TARİH TESPİTİ
Aylık bağlanması için yazılı istekte bulunduğunuz tarih itibarıyla prim borcunuz var ise, emeklilik talebiniz borcun ödendiği tarih itibariyle geçerli sayılacak. Bağlanacak aylıklar borcun ödendiği tarihi takip eden aybaşından itibaren Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından baslatılmış olacak.
GÜNÜ EKSİK OLANLAR
Prim ödeme gün sayısı şartını Avrupalı Türklerin kasıtlı veya kusurlu davranışlarından kaynaklanmayan nedenlerle yerine gelmediği daha sonra anlaşılanların eksik hizmet süreleri;
- Borçlanma bedeline göre tespit edilecek prime esas günlük kazanç alt sınırı üzerinden eksik hizmet süresi kadar borçlandırılarak,
- SSK ve BAG KUR kapsamında süreniz yok ise, bu durumda isteğe bağlı, Tarım SSK ile ev hizmetlerinde sigortalılıkları devam ettirilerek, eksik günleriniz bu şekilde Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından tamamlattırılmış olacak.
Yeni bir mağduriyetinize neden olmadan eksik günleriniz tamamlattırıldıktan sonra yeni bir aylık hesabınız yapılmayacak. Ve aylık başlangıç tarihiniz değiştirilmeyecek. BAĞ-KUR ve Emekli Sandığı kapsamında olanlar için ise aylık bağlanmış olan sigortalılık haline göre eksik hizmet süresinin tamamlanacağı tarih itibariyle yeniden aylık hesaplanacak ve yapılacak hesaplamada; devam eden sigortalılık süreleri gün ve kazanç olarak, borçlanılacak süreler sadece prim ödeme gün sayısı olarak değerlendirilecek.
SSK, BAĞ-KUR ve Emekli Sandığı kapsamında tahakkuk edecek borç tutarlarınız, emekli aylıklarınızdan kesilmek suretiyle tahsil edilecek. Yersiz ödenen tutarlarınızın tamamı tahsil edilmiş olanlara veya tahsil süreci devam edenlerin ödemesi, hesaplanan yersiz ödeme tutarından fazla ise, sizlere iade ve mahsup islemi yapılmayacak.
DUL VE YETİM AYLIĞI
BAĞ-KUR sigortalılıgına sigortalı sayılanların hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilmesi için ölen sigortalının her türlü borçlarının ödenmiş olması zorunlu bulunuyordu. Yeni uygulamada ise borcun ödenmesi sartıyla;
Ölüm sigortasından hak sahiplerine bağlanacak aylıklar
- Sigortalının ölüm tarihini,
- Hak sahibi olma niteliğinin ölüm tarihinden sonra kazanılması hâlinde, bu niteliğin kazanıldığı tarihi,
- Dul ve yetim aylığının kesilmesine neden olan gerekçe kalkmış ise, talep tarihini, takip eden ay basından itibaren dul ve yetim aylığı baslatılacak.
Yazımızı toparlayacak olursak, yönetmelik değişiklik hükümleri aylık iptali nedeni ile açılan davalara neden olan uygulamaların sona ermesi demektir. Davalar konusuz kalarak sonuçlanmış olacak. Ancak sigortalı/ hak sahibi olarak sizin kusur ve kasıtlı davranışlarınız dava konusu olacak gibi.
VERGİ KAYDIM EMEKLİLİK İÇİN GEÇERLİ OLUR MU?
Haluk / HOLLANDA
12.03.1969 doğumluyum. 1988 yılında
Türkiye başlangıcım var. 1994 yılında
Hollanda'ya geldim. 89/91 arası 18 ay
askerlik yaptım. 18 senedir Hollanda'da
kendi işyerim var. Ne zaman, ne kadar
ödeyerek emekli olabilirim? Aralık
ayında Türkiye'ye geleceğim. İşlem
başlatmak için neler getirmem lazım?
TÜRKİYE'DE 1988 yılındaki çalışmanızın kaç gün olduğunu belirtmediğiniz için, 1988 yılı başlangıcı olan bir erkek vatandaşın emekli olması gereken şartları belirteceğim. Borçlanma işleminizin yapılması sırasında Türkiye'deki çalışmalarınızı düşerek ödeyebilirsiniz.
5 bin 450 günden 51 yaşında emekli olabilirsiniz. Ayrıştırılmış hizmet cetveli gerekir.
YÜZDE 40 ENGELLİ RAPORU İLE EMEKLİ OLABİLİR MİYİM ?
Tezcan / TÜRKİYE
Emeklilik yaşımı beklemek için 2015 yılında 4/c statüsünde istifa ettim. 2017 Nisan ayı içinde kalp krizi geçirerek açık kalp ameliyatı oldum. Yüzde 40 engelli raporu alsam, emekli olabilir miyim? İstifa ettikten sonra hiç çalışmadım. ENGELLİ emeklilik için, çalışıyor olma koşulunu yerine getirmeniz gerekli. Olsa olsa maluliyet yönünden işleminiz değerlendirilir. Maluliyet için ise yüzde 60 ve üzeri raporunuzun olması gerekli ve vazifeyi yapamayacak olmanız gerekir. Diğer yöntem engelli yaşlılık aylığı yoluna denemektir.
