Avrupalı Türklerin büyük bir kısmı Türkiye'den "Sözleşme Aylığı" alıp Avrupa ülkelerinde ikamet ediyor. Zaman zaman da turistik amaçla yakınlarını görmeye geliyorlar. İşte bu iki halde rahatsızlandıklarında sağlık yardımı haklarının olup olmadığını inceleyelim ve sizlere hukuki yolu anlatalım istedik.
İKAMET EDİLEN ÜLKE ÖDER
Konuyu incelerken her iki ülkeden aynı anda emekli aylığı alanlar ile sadece ülkemizden aylık alanların durumunu da ortaya koymaya çalışacağız. Hem ülkemiz, hem çalıştığınız ülke mevzuatına göre aylık veya gelirlerden yararlanan aylık-gelir sahibi sizler ve aile bireyleriniz, sağlık yardımlarından ikamet edilen ülke mevzuatına göre yararlanırsınız. Sağlık yardım masrafları, Romanya hariç oturulan akit ülke tarafınca karşılanır. Ülkemizden 4-a kapsamında sözleşme aylığı alıp sözleşmeli bir ülkede oturursanız veya turistik amaçla kısa süreli bir ziyarete gitmiş dahi olsanız, sağlık yardımını ilgili ülke size ücretsiz verir ve masrafını ise bizden tahsil eder. Aynı durum yurtdışından aylık alıp ülkemizde oturan ve seyahat eden Avrupalı Türkler için de geçerlidir. Ancak acil bir durumda oturulan akit taraf ülke adına sağlık yardımlarından faydalanırsınız. Örneğin ülkemizden aylık alan bir vatandaşımız Almanya'ya turistik amaçla giderken kendisine ve varsa aile fertlerine bir belge tanzim edilir. Şayet acil bir durumla karşılaşırsa tedavisini ücretsiz olarak alır ve yılsonunda ilgili ülke ile hesaplaşılır. Bununla da kalınmaz, trafik kazası veya benzeri durumlarda protez gibi önemli sağlık yardımları gerekiyorsa bu tür malzemelerde ücretsiz olarak sizlere ülkemiz hesabından karşılanmak üzere sunulur.
KRONİK HASTALARIN DURUMU
Burada unutulmaması gereken bir husus var ki, bunu belirtmeden geçemeyiz. Kişi ülkemizde kronik hasta ise ve sadece tedavi amacı ile yurtdışına gidiyorsa, bu tür masraflar karşılanmaz. Bunun yöntemi ise, ülkemizde tedavisinin mümkün olmadığına dair heyet raporu alınıp Sağlık Bakanlığı'nca onaylanırsa, tüm masraflar bu durumda karşılanır. İlaveten yanında refakatçiye ihtiyaç varsa, bu tür masraflar da üstlenilir. Avrupalı Türkler şunu bilmeli ki, Belçika, Hollanda ve Fransa sosyal güvenlik sözleşmelerine göre aylık ve gelir sahipleri ile aile bireylerinin geçici olarak diğer akit ülkede bulunmanız halinde, sigorta kurumlarınca belge düzenlenmesine gerek yoktur.
BELGE YOKSA, SGK ALIR
Hem Türkiye'den ve hem de sözleşmeli ülke sigorta kurumlarından aylık alan bir kimsenin, ikametini daimi olarak Türkiye'ye nakletmediği sürece adına SGK tarafından sağlık karnesi düzenlenmesi veya karşılık verilmesi mümkün değildir. Bu durumdaki vatandaşlarımız ülkemizde geçici bulundukları için, sözleşmeli ülke sigorta kurumlarınca düzenlenmiş sağlık yardım hak sahipliği formülerine sahip olmaları gerekir. Bu belge yoksa acil durumlarda SGK sizin adınıza kasanızla irtibata geçip aracılık eder. Dolayısıyla sağlık yardımı almada hiçbir güçlükle karşılaşmayacağınızı bilmenizde fayda bulunmaktadır. Yeter ki, işlemleriniz hukuki çerçeve içerisinde yürüsün.
BELÇİKA SİGORTA BAŞLANGICI GEÇERLİ Mİ?
Salih / BELÇİKA
Eşim 1971 doğumlu. SGK'ya 2017 yılında 108 bin TL yatırdık ve "49 yaşında emekli" olur dediler. Belçika'ya Eylül 1991'de giriş yaptı, ama belediye Nisan 1992'de kaydetmiş. Türkiye'de sigorta girişi Ağustos 2015. Belçika'da 2007-2011 arası çalıştı. SGK, "Emeklilik yaşı daha aşağı olmaz" dedi. Bu uygulama doğru mudur?
Sosyal Güvenlik Kurumu'nda çalışan personel, sizin belgelerinize ve müracaatınıza göre kanun neyi emrediyor ise, onu size bildirir. Sizin beyanınıza göre eşiniz 1971 doğumlu ve Belçika'ya yasal olarak oturum kaydı Nisan 1992. Bunu ele aldığımızda 5 bin 525 günden 48 yaşında emekli olur ve 2017 tarihli müracaatınıza göre 104 bin 754 TL ödemeniz yeterli olacaktır. Ancak burada şunu da eklemekte fayda var. Ev hanımlığı sürelerinin borçlanmasında Türkiye'de izine geldiğiniz süreler de çıkarılacağından, yurda giriş çıkış belgelerinizin, işleminizin ve evraklarınızın incelenmesi gerekli.
ALMAN VATANDAŞI OLARAK BORÇLANILABİLİR Mİ?
Mehmet / ALMANYA
Eşim 01.01.1960 doğumlu. Türkiye'de 01.02.1986 SSK girişi ve 700 gün çalışmışlığı var. 2011 yılında Alman vatandaşlığına geçti. Almanya'ya gelişi 04.03.2002. Emeklilik başvurusu yapmak istiyoruz. Türkiye'den emekli olma şansı var mı? Varsa ne kadar ödememiz gerekli ve kaç yaşında emekli olabilir?
Eşiniz 3 bin 600 günden 58 yaşında emekli olabilir. 62 bin 779 TL ödediğiniz taktirde hemen emekli olur. Özellikle çocuklar var ise doğum borçlanmasına öncelik veriniz.
