TÜRKİYE'DE ve yurtdışında aynı anda sigortalılık olması durumunda, sosyal güvenlik kanunlarına göre malullük, yaslılık ve ölüm sigortaları kapsamında geçen sürelerle, çakısan yurtdışı sürelerinin borçlandırılmasına imkan yok. Bu durumda, kanuna göre borçlandırılacak yabancı ülkelerdeki çalışmalarla çakısan ülkemizdeki prim ödeme sürelerinden hangisinin iptal edileceği, hangisinin geçerli sayılacağının belirlenmesinde uygulanacak kurallar belirlenmiştir. Söyle ki;
Sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmış ülkelerdeki çalışmalar ile Türkiye'deki prim ödeme sürelerinin çakışması:
Bu durumda Türkiye'deki prim ödeme süreleri iptal edilir ve yurtdışı çalışma süreleri talep halinde borçlandırılır.
Sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerdeki çalışmalar ile Türkiye'deki prim ödeme sürelerinin çakışması:
Süreler geçerli hizmet olarak kabul edilmesi halinde, bu süreler iptal edilmez ve bu sürelerle çakısan yurtdısı süreleri de borçlandırılmaz.
Ancak, ülkemizdeki hizmetlerin geçersiz kabul edilmesi halinde yurtdısı süreleri borçlandırılır.
Yurtdısındaki issizlik ve ev kadınlığı süresinin, Türkiye'deki prim ödeme süresiyle çakışması:
Türkiye'de isteğe bağlı sigortaya prim ödenen sürelerde, sözleşmesiz ülkelerde geçen sigortalılık veya ev kadını olarak geçen süreler borçlandırılmaz.
Türkiye ile imzalanmış ikili sosyal güvenlik sözleşmelerine göre yurtdısından ülkemizde isteğe bağğlı sigortaya prim ödemenin mümkün olduğu Fransa, İngiltere, İsveç ve İsviçre hariç diğer ülkelerdeki sürelerin çakışması:
İsteğe bağlı sigortaya prim ödenen sürelerin yurtdışındaki sürelerle çakışması halinde, isteğe bağlı sigortalılık süreleri iptal edilecek ve yurtdısı süreleri talep halinde borçlandırılacaktır.
Ancak, bu ülkelerdeki ev kadınlığı süreleri ile ülkemizdeki isteğe bağlı sigortaya tabi sürelerin çakışması halinde ise isteğe, bağlı sigorta geçerli kabul edilir ve bu sürelerdeki yurtdışında geçen ev kadınlığı süreleri borçlandırılmaz.
Bağ-Kur ve Yurtdısı Çakışma Durumu Türkiye ile sosyal güvenlik sözleşmesi mevcut yabancı ülkelerdeki süresi Bağ-Kur ile çakışanların statüsü iptal edilir. Yani Bağ-Kur süreleri, tanınmaz.
MALULİYET KOŞULU NEDİR?
Kader / TÜRKİYE
ABLAM 1963 doğumlu. Almanya'da
30 yıldır çalışıyor. Türkiye'de hiç
çalışmışlığı yok. Bundan bir kaç yıl
önce 5250 gün yurtdışı borçlanma
yapmış ve de ödemiştir. Şu an
ise Almanya'da 2 aydır malulen
emekli oldu ve yüzde 100 iş göremez
raporu var. Ablam Türkiye'de
4a (SSK) üzerinden nasıl emekli
olabilir? Türkiye'de bir kaç gün
çalışmasında bir sakınca var mı? Alternatif olarak 4b (Bağ-Kur) 7200 gün üzerinden mi Türkiye'de emekli olabilir?
KADER Hanım. Ablanız Türkiye'de istediği zaman gelip kısa süreli bir çalışma yaparak eski borçlanmanın iptali ya da üzerine 1260 gün SSK kapsamında borçlanarak emekli olabilir. Türkiye'de kısa süreli çalışmasında hiçbir usulsüz durum yok.
FAZLA GÜN AYLIĞIMI ARTIRIR MI?
İlhan / ALMANYA
ALMANYA'DA yaşıyorum. 2006 yılında dolardan borçlanarak
emekliliğe başvurdum ve bana gelen bildiride 7705 iş günü olarak
geldi. Ben parayı 2011 yılında ödedim. Bu arada 25 yıl olması
için 1300 gün daha ödemem gerektiği söylenildi. Fakat bu günler
2008 ile 2011 yılı arası olduğundan maaşımın az olacağı söyleniliyor. Bu doğru mu? Ne yapmamı tavsiye edersiniz? Türkiye'den sigorta girişim yok.
İLHAN Bey. Dolar ile yapılan borçlanmalarda borçlanmanın ödendiği tarihten itibaren geriye doğru hesaplanarak aylık hesabı yapılır. Bu nedenle aylıklarınız düşük olur. Dolar borçlanması ile bir erkek 9000 gün kadın ise 7200 günden eski sisteme göre emekli olabilir idi. Aylığınızın yüksek olmasını istemeniz durumunda yapılacak işlem dolar borçlanmasından vazgeçerek, usulüne uygun çalışmanızı yapmak ve doğru dönemleri seçerek yeniden borçlanmak.
ÇALIŞABLR MİYİM?
Aysun / ALMANYA
DOĞUM tarihim 01.08.1973. 01.08.1990 tarihinde
Almanya'da sigortalı işe başladım. Ondan
beri de hiç aralıksız çalışıyorum. 2001 ve 2007
doğumlu iki tane çocuğum var. Türkiye'de
şu ana kadar sigortam yok. Bu sene içinde
emekliliğe başvurmayı düşünüyorum. Nereden başvuru yapmam gerekiyor? Türkiye'mi yoksa Almanya mı? Bu sene içerisinde başvuru yaparsam, en erken ne zaman emekli olabilirim ve ne kadar prim ödemem gerekli? Burada sigortalı olduğum sürede aynı anda Türkiye'de sigortalı çalışabilir miyim?
AYSUN Hanım. Türkiye'ye geldiğinizde usulüne uygun çalışmanızı Almanya'daki işinizden ayrılmadan yapabilirsiniz. Bununla birlikte ikametgahınızın bulunduğu ilden, yoksa çalışmanızın yapıldığı ilden başvuru yapabilirsiniz, ancak Nüfus Müdürlüğü'nde 1. ikametinizi buraya aldırmayınız. İkamete bağlı olarak Genel Sağlık Sigortalısı olursunuz ki, daha sonraki dönemlerde bu sizin karşınıza borç olarak çıkacaktır. Borçlanmanızda doğru dönemleri seçiniz ki aylığınız da buna oranla yüksek olacaktır.
