Borçlanarak emekli olmak isteyen Avrupalı Türkler, Sosyal Güvenlik Kurumu'ndan (SGK) aylık bağlama işlemi esnasında ve aylık bağlama kararını alırken belge istendiğine tanık olmakta. Hak kaybı olmaması için bu uyarıların ne anlama geldiğini, sizlerden hangi belgelerin istendiğini bu yazıda derlemek istedim.
Sosyal Güvenlik Kurumu, aylığa hak kazananlardan borçlanılan yurtdışı sürelerine göre; malullük, yaşlılık ve emekli aylığı bağlanabilmesi için "Tahsis Talep, Beyan ve Taahhüt Belgesi'ne ek olarak '3201 sayılı Kanuna Göre Aylık Talebinde Bulunanlara Mahsus Beyan ve Taahhüt Belgesi' ve yurtdışında çalıştığı işyerinden ayrıldığını, varsa ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneğinin sona erdiğini gösterir belge ister.
Bunun yanı sıra ölüm aylığı bağlanabilmesi için, "Tahsis Talep, Beyan ve Taahhüt Belgesi" ile birlikte aylık bağlanacak olan hak sahibinin durumuna uygun olan belgelerin (öğrenci belgesi, kazanç belgesi, sağlık kurulu raporu) ibrazını zorunlu kılar.
BİZZAT MÜRACAAT ŞARTI KALDIRILDI
Aylık başvurularında bizzat müracaat etme şartı kaldırılmıştır. Gerekli belgeler, usulüne uygun doldurulup imzalandıktan sonra SGK'nın ilgili ünitesine doğrudan başvuru yoluyla verilebileceği gibi, yurtiçi veya yurtdışından posta yolu ile de gönderilebilir. Bugüne kadar yapılan uygulamalarda aylık başvurusunda bulunanların çalıştıkları işyerinden ayrıldıklarını, yurtdışında ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneğinin sona erdiğini gösterir belgeyi temin etmelerinde karşılaştıkları zorluklar dikkate alınarak, sadece yurtdışından başvuruda bulunacak olanlar için güncel tarihli hizmet belgesinin ibrazı istenmektedir. İstisnai durumlarda diğer belgeler de istenebilir.
KESİN DÖNÜŞTE ZORUNLULUK YOK
Tahsis talep tarihinden önceki bir ay içinde düzenlenen hizmet belgeleri, güncel tarihli belge olarak kabul edilmekte. Türkiye'ye kesin dönüş yaptıktan sonra aylık talebinde bulunanların ibraz edecekleri hizmet belgesinin ise güncel tarihli olmasında bir zorunluluk bulunmamakta.
KISMI AYLIĞIN TAM AYLIĞA DÖNÜŞMESİ
Sosyal güvenlik sözleşmeleri uygulanmak suretiyle kısmi aylık almaktayken yurtdışı hizmet borçlanması yapanların kısmi aylıkları; borcun ödendiği tarih kesin dönüş tarihinden önce ise kesin dönüş tarihini, borcun ödendiği tarih kesin dönüş tarihinden sonra ise borcun ödendiği tarihi, takip eden aybaşından itibaren tam aylığa yükseltilir.
YOKLAMA İŞLEMİ
Borçlandıkları süreler dikkate alınarak malullük, yaşlılık ve emekli aylığı bağlananların aylık alma şartlarının devam edip etmediği hususu, SGK tarafından gerekli görülen zaman ve hallerde araştırılabilir. SGK, kanuna göre malullük, yaşlılık ve emekli aylığı bağlananların altı aydan daha uzun süre ile yurtdışında bulunup bulunmadıklarını, her yıl Emniyet Genel Müdürlüğü'nden alınacak kayıtlarla tespit eder. Söz konusu uygulamanın kapsamı, şekli ve diğer usul ve esasları SGK Kurum ile Emniyet Genel Müdürlüğü arasında yapılan olan protokolle belirleneceği kayıt altına alınmıştır.
EŞİMİN SAĞLIK HAKKI İÇİN NE YAPMALIYIM?
İlhan / ALMANYA
Eşim emekli maaşı alıyor. İkametgâhı halen Almanya'da bulunuyor
ve benim üzerimden sigortalı. Bu konuyu AOK'ya yani
Almanya hastalık kasasına bildirmem gerekiyor mu? T25
kâğıdını vermek zorunluluğu var mı?
Sağlık yardımından faydalanabilmek için '6 aydan fazla hangi ülkede yaşıyorsa o ülke sağlık yardımından yararlanır' diye hüküm bulunmakta. Bu kural iki taraftan aylık alanlar için geçerli. Tek taraflı aylıklarda ise aylık miktarı 410 euroyu geçmiyorsa eş üzerinden sağlık yardımı alınabilir. İhtiyaç duyarsanız ülkemizden AT 21 belgesi de istenebilir.
ÜCRETSİZ İZİN ALMAK GEREKLİ Mİ?
Ayşe / İSVİÇRE
İsviçre'de çalışıyorum. Tatil döneminde Türkiye'de SSK'lı
çalışma yapmak istiyorum. Bunun için ücretsiz izin mi
almam gerekiyor?. Yoksa normal maaş alırken izine gidip
çalışma yaparsam olur mu?
Türkiye'ye izine geldiğinizde usulüne uygun bir yerde çalışmanızı yapabilir, ardından doğru dönemleri seçerek borçlanmanızı yapabilirsiniz. Ücretsiz izin almanıza gerek yok.
60 YAŞ İÇİN KAÇ GÜN GEREKLİ?
Celal/ ALMANYA
02.10.1982 Almanya doğumluyum. Türk vatandaşıyım. Buradaki sigortam 1999 yılında başladı ve devam etmekte. Türkiye'de borçlanmak istiyorum. Nasıl ve ne şekilde emekli olurum? Türkiye'de sigortam yok.
Türkiye'de usulüne uygun çalışma yaparak 129 bin 347 TL borçlanmanın ardından 58 yaşında emekli olursunuz. Çalışmaya devam etmeyi düşünüyor ve 60 yaşında emekli olmayı planlarsanız 77 bin 933 TL ödemeniz yeterli.
CEZAEVİ SÜREMİ BORÇLANABİLİR MİYİM?
Zülfikar
1966 doğumluyum. 1984 sigorta girişim var. Toplamda
480 gün primim var. 4 sene de cezaevinde kaldım. Cezaevindeyken açık kalp ameliyatı oldum. Şu an yüzde 61 malul raporum var. Askerlik borçlanması dışında ceza evindeki günlerimi borçlanabilir miyim?
Beraat eden sigortalılar, tutuklulukta ve gözaltında geçen süreleri borçlanabiliyor. Ancak, hükümlülük nedeniyle cezaevinde yatılan günler için bu söz konusu değil. Askerlik borçlanması ve çalışmalarınız ile birlikte 1800 günü tamamlamanız durumunda malulen emeklilik başvurusunda bulunabilirsiniz.
