Mevsim değişikliği
ile birlikte
grip başta olmak
üzere birçok hastalık
yakamıza yapıştı.
Öksürük ise miras kaldı! Kriz halinde
öksürenler ne
yapacağını şaşırırken;
İstanbul Üniversitesi Çapa Tıp Fakültesi Dahiliye Bölüm Başkanı Prof. Dr. Osman Erk, öksürüğün
nedenlerini, hangi hastalıkların
belirtisi olduğunu, yarar-zararını
ve tedavi yollarını anlattı...
SÜRESİ ÖNEMLİ
Öksürüğün iki temel yararı vardır. Alt solunum yollarına yabancı maddelerin girişini engeller ve alt solunum yollarındaki yabancı cisim ve aşırı sekresyonları temizler.
Öksürük refleksi yetersiz kalırsa zatürre, bronşiektazi gibi hastalıklar oluşabilir. Öksürükte süre önemlidir.
3 haftadan kısa sürenler akut öksürük olarak değerlendirilir. 200 kadar viral etken ve bakterilerin neden olduğu üst solunum yolu enfeksiyonları akut öksürüğün en sık nedenidir.
Mevsimsel grip ve akut bronşit akut öksürüğün sebebidir.
ALERJİ DE ETKİLİ
3-8 hafta süren öksürüğe subakut öksürük denir.
Astım, sinüzit, alerjik reaksiyonlar diğer sık öksürük nedenleridir. Özellikle viral hastalıklar sonrası gelişen öksürüğün nedeni pek bilinmemektedir.
Bu hastalarda antibiyotiğin yeri yoktur. İpratropium bromür, inhale steroidler ve gerekirse kısa süreli düşük doz ağızdan alınan steroid ilaçlar oldukça etkilidir.
Kronik öksürük 8 haftadan uzun sürer. En sık nedeni
ACEİ grubu tansiyon ilaçlarının kullanımıdır. Ayrıca gastroözefageal
reflü, astım, kronik sigara içiciliği, alerjen ve irritan maddelere maruz kalmak da kronik öksürüğe yol açabilir. ACEİ grubuna bağlı öksürükler ilaç kesildikten 2 hafta içinde, sigaraya bağlı öksürük ise 4 haftaya kadar düzelir.
İLAÇ DİYE ZEHİR İÇMEYİN
Öksürüğün nedeni mutlaka araştırılmalı ama öksürük kesilmemelidir.
Öksürük sıradan değil, önemli bir belirtidir. Özellikle çocuklarda viral hastalıklar nedeniyle ortaya çıkan öksürükte ilaç kullanılmaması gerekir. Öksürük şuruplarının içerisinde çok değişik etken maddeler bulunmaktadır.
Ağrı kesici, ateş düşürücü, antihistaminik ve adrenalin türevleri bunlardan bazılarıdır. Bu maddelerin öksürük için etkinliği kanıtlanmadığı gibi
uykusuzluk, çarpıntı, terleme, huzursuzluk gibi yan etkilere neden olabilir,
karaciğer hasarına yol açabilir. Bazı özel durumlarda
doktor kontrolünde ilaçlar kullanılabilir. Boğma caya dikkat ! Çocukluk hastalığı olarak bilinen boğmaca inatçı öksürüğü olanların yüzde 20 kadarında etkendir.
Bakteriyel akut bronşit nedeni olan boğmacada boğulur tarzda öksürük söz konusudur. Makrolid grubu antibiyotik kullanmak gerekir. Boğmacaya karşı aşılanmamış veya boğmaca geçirmemiş erişkinlerin inatçı öksürüğünde bu hastalık akla gelmelidir.
GİZLİ ASTIM OLABİLİR
Reflü, astım, kronik sinüzit ve bronşiektazi gibi hastalıklarda kronik öksürük sık yaşanır.
2 aydan uzun süren öksürük gizli astım hastalığının belirtisi olabilir. Gizli astımda soğuk hava, duman, sigara ve alerjenler öksürüğü tetikler.
Mide ve sinüs hastalıkları da öksürtür. Reflüde mide ilaçlarının kullanılması ile öksürük ortadan kalkar. Son zamanlarda tanımlanan eozinofilik bronşit önemli bir öksürük nedenidir. Balgamda eozinofil hücrelerinin görülmesi ile tanı konulur ve steroid ilaçlara cevap vermektedir.
Gece öksürüğü ve nefes darlığı olan kişilerde genel olarak astım, reflü ve kalp yetersizliği sebep olarak ortaya çıkar. Tüm bu nedenlerden dolayı öksük ihmal edilmemelidir.
ORGANİK BESLENİN
Taze, organik, temiz, bütün, değişik, işlenmemiş, yöresel sebze-meyvelerden, kuruyemiş ve bakliyattan oluşan besinler bağışıklığı güçlendirici bol miktarda A, C, E vitaminleri, çinko ve selenyum gibi mineralleri içerir. Gerektiğinde kaliteli multivitamin, başta Omega 3 ve probiyotik içeren gıda takviyeleri akut viral enfeksiyon hastalıklarının gelişimini engelleyebilir.
